Tüm dünyada futbolcuların kazançlarının hep ilgi ve merak konusu olduğu aşikardır. Bu ilgi ve merakı gidermek için çoğu ülkede kulüpler, ‘Kamu Oyu Aydınlatma Platformları’ üzerinden bilgi verme gereksiniminde bırakılmışlardır. Tabiki bu gereksinim, kendiliğinden ortaya çıkmış bir ihtiyaçtır. Bilindiği üzere, profesyonel kulüpler mali yapısı gereği aynı zamanda da şirkettirler. Halka açılan şirketlerde ise doğal olarak yatırımcılar, kaynaklarının nasıl kullanıldığını bilmek ve takip etmek isterler…
Peki bir yatırımcı değil de bir yurttaş veya bir taraftarsanız; gelin bu gelirleri ve bu gelirler üzerinden alınan vergileri bir de sizin gözünüzden inceleyelim:
Bugün ülkemizde ayda brüt 6.000 TL maaş ile çalışan bir vatandaş gelirinin yarısından fazlasını yani yaklaşık %56 ‘sını doğrudan ve dolaylı vergi olarak ödüyor. Aylık brüt maaş 6.000 TL olan bir vatandaşın doğrudan (SGK payı+GV+Damga V.) vergiler ile dolaylı ödediği (KDV+ÖTV+ÖİV+Eğlence V.) vergiler toplamı 3.392,80 TL’ye yani gelirinin yarısından fazlasına kadar çıkabilmektedir.
Peki dünya futbolunda, futbolcular için bu oranlar nedir ?
Tablomuzda da görüldüğü üzere refah seviyesi yüksek, Avrupa Birliği ülkelerinde futbolcuların ödediği vergi oranının ortalaması Türkiye’de sıradan bir vatandaşın ödediği vergi oranıyla hemen hemen aynı gibidir. Objektif bir gözle bakıldığında, hangi tarafta olursanız olun, bir adaletsizlikten söz etmeniz çok da mümkün değil gibi…Yalnız, bir şeyi fark ettiyseniz bu tablo en yüksekten en düşüğe göre sıralanmakta ve görmüş olduğunuz tabloda Türkiye’nin ismi yer almamaktadır.
Peki ! Türkiye’de futbolcuların ödediği vergi oranını görmek için gelin tabloya hep birlikte bir de tersinden bakalım:
En düşük vergi oranına göre yapılan tabloda ülkemizin ismi %15’lik dilimde göze çarpmaktadır. Bu rakamı yürürlükte olan mevzuat üzerinden incelediğinizde şu şekilde işlem yapıldığı görülmektedir. Türkiye’de oynayan bir futbolcu geliri üzerinden sadece %15 Lig Stopajı(vergi) ödemektedir. Yani Gelir Vergisi, Kdv, SGK gibi hiç bir kesinti kalemine rastlamadan sadece stopaj oranı üstünden tüm vergi tahsilatları yapılmaktadır. Oranlara inanmak istemediğiniz öyle değil mi ? O zaman gelin hep bu yıl için Türkiye’de oynayan başlıca bir kaç futbolcunun vergi hesabını aşağıda birlikte inceleyelim:
Yukarıdaki tablomuzda Türkiye Süper Ligi’nde oynayan başlıca yabancı futbolcuların resmi gelirlerini görmektesiniz. Görüldüğü üzere realitede de gelirlerinin sadece %15 ‘ni vergi olarak ödedikleri göze çarpmaktadır.Konuyla ilgili Türkiye’de yazıları ilgiyle takip edilen Ozan Bingöl’e göre ise yukarıdaki tablo şunu ifade etmektedir:
Bingöl, “Ülkemiz futbolcular için vergi cenneti iken işçi-memur bordrolu çalışan için vergi cehennemi haline gelmiştir. 2016-2017 sezonunda futbolcular şayet ücretli çalışanlar gibi vergi dilimlerine tabi olsalardı elde edilecek vergi geliri sadece Spor Toto Süper Ligi için ekstradan yaklaşık 151 milyon TL olacaktı.”olarak ifade etmiştir.
Tekrardan dünya geneline dönememiz gerekirse, aşağıda ülkemizinde yer aldığı tablomuzda, başlıca ülkeler arasında en kısıtlı vergi kalemine sahip olduğumuz göze çarpmaktadır.
Tüm dünyada net futbolcu gelirlerinin %50 ‘ilk dilimin altında olduğu görülmektedir. Başlıca popüler liglere sahip olan ülkelerde futbolcuların ciddi vergi yükünün altında olduğu gözlemlenmektedir. Dünya futbolcuları Türkiye’nin aksine; gelir vergisi, çalışan ve çalıştıran sosyal güvenlik vergisi ve ek kesintilerle net karlarından kaybederek, o ülkenin ekonomilerine katkı sağlamaktadır.
Olası kayıplarda ise o ülkelerde skandal başlığı atılda haberler yapılmakta ve bu tip vergi kayıpları toplumsal tepkilerede neden olmaktadır.
